Translate

دوشنبه، خرداد ۲۰، ۱۳۹۲

لوطی(پهلوان،عیار،داش مشدی) **«قسمت دوم»


تهران
«عین فتوای تحریم تنباکو»
از صفویه تا قاجاریه را باید تولد و تکوین دوباره آئین پهلوانی دانست و شاهد پیدایش گروه های موازی با پهلوانان به مانند شطاران (شاطران)، لوطیان و باباشمل ها هستیم و در این میان زورخانه ها نقش به سزائی ایفا کردند؛ و اصولا ورزش و تمرین در زورخانه مبدا و سرآغاز همه آنها بود.                                                                                                                   در عهد قاجار به دلیل ناتوانی حکومت مرکزی، ناامنی و بی ثباتی در جوامع شهری و روستائی ایران حکمفرما بود؛ در چنین شرایط آشفته ای افراد جامعه که فاقد حمایتهای قانونی بودند در برابر اقدامات ظالمانه حکومت و عمال آن چاره ای جز روی آوردن به گروهها و سازمانهای اجتماعی نداشتند. از مهمترین این سازمانهای اجتماعی در تامین امنیت و هویت افراد، محلات بودند. محله ها کارکرد اجتماعی وسیعی داشتند و شهرنشینان نسبت به آن دلبستگی و تعصب خاصی داشتند زیرا هم موقعیت و تکلیف اجتماعی افراد را تعیین و هم در صورت نیاز از آنان حمایت میکرد. برقراری نظم و اداره محلات در گروی شکل گیری گروهی از افراد بی پروا و توانمند بود که در صورت لزوم در برابر ماموران حکومتی و سایر زورگویان توان ایستادگی و مقاومت داشته باشند و این افراد همان لوطیها بودند. آن-لمبتون؛ در جامعه اسلامی در ایران(ترجمه حمید حمید،1351 ص 79) : لوطیگری را در تاریخ ایران از عوامل موثر در جامعه شهرنشین به شمار میآورد و سنت لوطیگری را برآمده از محله های قدیمی و پر جمعیت مانند تهران، تبریز، اصفهان و قزوین و... میداند و لوطیان را تداوم و پیامد عیاران و هدف آنان را حفظ اخلاقیات در محلات میداند. احتمالا مشهورترین پهلوان آن روزگار لوطی صالح بوده است. احمدمیرزا عضدالدوله پسر فتحعلی شاه قاجار در تاریخ عضدی سندی در معرفی لوطی صالح آورده است.                                                       در جریان تحریم تنباکوبرخی از سران لوطیها همچون لوطی مهدی گاوکش و لوطی حاج معصوم، تحت تاثیر      مخالفتهای آیت ا... بهبهانی با این قرارداد و حضور مردم معترض در خیابانها، سردسته مردم شدند(احمد کسروی تاریخ مشروطه ایران، انتشارات امیرکبیر،1353، ص 89).                                                                   با سپری شدن عصر قاجار و آغاز دوران پهلوی، ایران صاحب حکومت مرکزی نسبتا قدرتمندی شد و باالتبع امنیت و ثبات به جامعه باز گشت. انتظار میرفت که با منظم شدن سیستم پلیسی و امنیتی کشور نقش لوطیها در جامعه کمرنگتر شود، اما به واسطه همه گیر شدن رسانه های نوشتاری و بعدها رادیو و تلویزیون بر عکس شاهد حظور پررنگتر لوطیها و پهلوانان در زندگی اجتماعی-سیاسی ایرانیان هستیم.                                             رشد فزاینده جمعیت شهرنشین، مدرن شدن جامعه سنتی و پیدایش رسانه ها علی الخصوص در تهران راه را برای ورود دسته ای جدید از لوطیان به نام داش مشدی ها باز نمود. داش مشدیها نیز به مانند پهلوانان، عیاران و لوطیها نقطه شروعشان زورخانه ها بود اما غالبا میل و رغبت خود را نسبت به زورخانه به تمنای خوبرویان و مشروبخواری در کاباره ها و دعواهای خیابانی از دست میدادند، گرچه کم نبودند داش مشدیهائی که به مانند لوطیان مومن به آئین جوانمردی و فتوت باقی ماندند شاید داستان داش آکل نوشته صادق هدایت مثال خوبی برای این مدعا باشد.«ادامه در قسمت سوم»
«فیلم سینمائی داش آکل ساخته مسعود کیمیائی برگرفته از داستان داش آکل نوشته صادق هدایت»