جشن مهرگان

«جشن مهرگان شیراز»

جشن مهرگان یکی از جشنهای کهن ایرانیان است که به ایزد «مهر»؛ ایزد «دوستی و پیمان» نسبت داده میشود.
این جشن همه ساله توسط زرتشتیان در روز مهر از ماه مهر که در سال شمار نوین برابر با دهمین روز از ماه مهر است برگزار میشود.
بنابر سنت زرتشتیان؛ «ایزد مهر حامی و نگهبان پیمان و دوستی و عدالت میباشد».
دهم مهرماه؛ روز مهرگان بر همه هم میهنان علی الخصوص هموطنان زرتشتی خجسته باد.

مهر ماه ، روز مهر، جشن مهرگان ایرانی خجسته باد =============================== مهرگان یا جشن مهر یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از برج مهر برگزار می‌شود. «مهرگان» پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده‌است. این جشن در جوامع ایرانی خارج از ایران نیز به گستردگی برگزار می‌شود. این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز می‌شود و شش روز به طول می‌انجامد و در روز ۲۱ مهر به پایان می‌رسد. نخستین روز جشن رامهرگان عامه و اخرین روز جشن مهرگان خاصه نامیده می‌شود. در زمان ساسانیان بر این باور بودند که اهوره‌مزدا یاقوت را در روز نوروز و زبرجد را در روز مهرگان آفریده‌است و از دیر باز ایرانیان بر این باور بودند که در این روز کاوه آهنگر علیه ضحاک به پاخواست و فریدون بر اژی دهاک(ضحاک) غلبه کرد. مردم ایران از هزاره دوم پیش از میلاد آن را جشن می‌گیرند.مهرگان نیز همانند نوروز با مراسم خاص و آداب و رسوم ویژه برگزار می‌شود. مهر یا میترا در زبان فارسی به معنای «فروغ، روشنایی، دوستی، پیوستگی، پیوند و محبت» است و ضد دروغ، دروغ گویی، پیمان شکنی و نامهربانی کردن است.فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی شده و تحکیم دوستی و محبت میان انسانهاست. زمان برگزاری جشن مهرگان در یکم ماه مهر و آغاز فصل پاییز بوده‌است و این شیوه دستکم تا پایان دوره هخامنشی و احتمالاً تا اواخر دوره اشکانی نیز دوام داشته‌است. اما از این زمان و شاید در دوره ساسانی، جشن مهرگان به مهر روز از مهر ماه یا شانزدهم ماه مهر منتقل می‌شود. و اکنون حدود دو هزار سال است که این جشن به شانزدهمین روز این ماه یا مهر روز از مهرماه در گاهشماری ایرانی منسوب است. آئین مهر یا میترائیسم ازکهن ترین وریشه دار ترین آئین های جهان میباشد به طوری که امروزه رد پای آن را میتوان در بسیاری از آئین ها و مراسمهای ادیان ابراهیمی نیز پیدا کرد اما دو دلیل اصلی اهمیت این عید در ایران یکی این است که :در دوران هخامنشی این عید آغاز سال نو ایرانی بوده که با توجه به کشاورز بودن اکثر مردم در آن زمان بسیار مناسب به نظر میاید چرا که کار سالانه به پایان رسیده مردم حاصل زحمت خود را برداشت کرده و آماده بودند که با بر پائی این جشن یک سال جدید را آغاز کنند . دوم این که در اساطیر آمده فریدون پس از شکست دادن ضحاک و در بند نمودن وی در این روز تاج گذاری کرده . از جالب ترین مراسم این جشن ،خوان وسفره مهرگانی هست و اما آداب و رسوم عامه مردم در جشن مهرگان که از قدیم تا امروز باکمی تغییرات همچنان برگزار میشود:مثل عید نوروز از چند روز به جشن مانده خانه تکانی و نظافت کرده وبه گرمابه میروند ولباس نو می پوشند. مهرگان در واقع جشن برداشت محصول و شکر گذاری است پس خوردنی های سفره بسیار متنوع میتواند باشد سفره مهرگانی ========= سفره ی مهرگانی نیز همچون سفره ی هفت سین نوروز و دیگر سفره های جشن های ایرانی، هفت چینی از میوه ها و خوراکی هاست همراه با شاخه هایی از درختان «سرو»، «مورد» و «گز» و شربتی از عصاره ی «هوم» که با شیر رقیق شده و نان مخصوص «لورگ» که روی پارچه ای ارغوانی گرد ِیک آتش دان چیده می شوند. شاخه های سبز (مثل شاخه سرو و کاج که در واقع ریشه درخت کریسمس از همینجا است. :) نمیدونستید؟ هفت میوه همچون سیب، انار، ترنج، سنجد، بی (به)، انگور سفید، انجیر، کُـنار، زالزالک، ازگیل، خرمالو و ... آجیل ویژه ای از هفت خشکبار از جمله مغز گردو، پسته، مغز فندق، بادام، تخمه، توت خشک، انجیر خشک، نخودچی و ... آش هفت غله یا "دانگو " از گندم، جو، برنج، نخود، عدس، ماش و ارزن. توضیح درمورد اش: برخی از پژوهشگران فرض را بر این گذاشته‌اند که چون این آش به صورت گروهی پخته می‌شده یا مواد اولیه این آش گروهی تهیه می‌شده یعنی هرکس برای مشارکت سهمی از مواد لازم را به آن می افزوده، به آن «دانگو» (بر گرفته از واژه دانگ/دونگ =سهم) گفته می‌شده است و چنین برداشت کرده‌اند که این نام به جنبه همگانی، اشتراکی یا تعاونی بودن این جشن باز‌می‌گردد. کاسه ای پر از آب و گلاب و سکه و برگ آویشن همراه با گل های بنفشه و نازبو (ریحان)، آیینه، سرمه دان، شیرینی و بوی های خوش همچون اسفند و عود و کُندر است .

[برگرفته از صفحه فیس بوک «آشپزخانه کوچک من»]