یکی از نکاتی که باید در نگرش به این موضوع(دکتر مصدق)، در نظر داشت برگشتن روحانیت یا
بهتر بگویم بخشی از روحانیت از دولت دکتر مصدق بود. دلیلی که باعث شد روحانیت از دولت دکترمصدق نگران شود، بالا آمدن حزب توده بود. چرا که حزب توده در این زمان احساس قدر قدرتی میکرد.
آنچه وضعیت را سوای احساس قدرقدرتی رهبران حزب توده [که در سخنان لنکرانی و سخنرانی 30 تیر مشهود است] پیچیده تر میکرد؛ این واقعیت بود که هم «ام.آی.6» انگلستان که در آن زمان در تهران بود و هم سازمان «سیا» از طریق پروژه معروفی که کارش ایجاد تشتت ایدئولوژیک بود، سعی میکردند اقداماتی افراطی به اسم حزب توده انجام دهند. میدانیم که مثلاً جلسات سخنرانی روحانیون را به هم میزدند، مثلاً جلسه سخنرانی آیت الله کاشانی را به هم زدند.
اما جای این سوال باقیست که این جلسه را مامورین MI6 و یا CIA به هم زدند یا رادیکالیسم
ولی این هم هست که در درون حزب توده، عناصر رادیکالی بودند حرفهائی میزدند که به راحتی بورژوازی آن زمان و بازاریان آن دوران و روحانیون را میترساند.
«کاشانی هم با شاه سر و سری داشت هم با زاهدی و مصدق»
 |
| عکس معروف آیت الله کاشانی با شعبان جعفری(بی مُخ) |
 |
| شاه جوان به همراه سرلشگر فضل الله زاهدی |
خطدیگری هم بود که از همان زمان آیت الله نائینی شکل گرفت
و نمایندگی آنرا شیخ فضل الله نوری به عهده داشت و میگفت: «ما جکومت قانونی نمیخواهیم، ما مشروطه نمیخواهیم، ما مشروعه میخواهیم».
-*مطالب برگرفته از مصاحبه: «دکتر عباس میلانی» با رادیو فردا[شهران طبری]
-** فیلم: مستندی از بی.بی.سی فارسی به نام «مصدق نفت و کودتا»
